PARAFIA W RYBNIE
Ważną sprawą dla miejscowej ludności było utworzenie parafii w Rybnie. Jeszcze przed wybuchem I wojny światowej ks. Franciszek Liss proboszcz rumiański myślał o utworzeniu drugiej parafii. Wojna przerwała tą dyskusję. Sprawa wróciła w latach dwudziestych. Ks. Liss uważał, że kościół należy zbudować w Rybnie, oczywiście wiązało się to z dużymi kosztami. Do nowej parafii miały wejść następujące miejscowości Rybno, Zarybinek, Kostkowo, Kopaniarze, Wery, Dębień i Jeglia. Mieszkańcy wsi Dębień i Jeglia widzieli inne rozwiązanie. Proponowali zaadaptowanie na kościół katolicki ewangelickiego domu modlitwy w Dębieniu. Wniosek został poparty również przez mieszkańców wsi Wery. Ostatecznie Wery się z tego pomysłu wycofały, jedynie Dębień pozostał wierny parafii w Rumianie do dnia dzisiejszego. Dekretem z dnia 3 kwietnia 1928 roku parafia Rumian podzielona została na dwie parafie Rumian i Rybno. Do parafii przyłączono miejscowości: Rybno, Zarybinek, Kostkowo, Kopaniarze i Wery. Miejscowość Rybno podarowała parafii stary cmentarz choleryczny, jako miejsce pod budowę nowego kościoła, państwo Małkowski ofiarowali obok leżący 4 – morgowy ogród, a 16 kwietnia 1929 roku Rada Parafialna kupita od pani Plath mleczarnię i oberżę z salą oraz 40 morgów ziemi wraz z budynkami za kwotę 65 tysięcy złotych. Sala została przebudowana na kaplicę, którą poświęcił 20maja 1929 roku ks. biskup Okoniewski. Przyjazd ks. biskupa Okoniewskiego wywołał wśród mieszkańców Rybna wielkie poruszenie. Od Dębienia ks. Biskup jechał w eskorcie konnych i rowerzystów. Jechali przez szpaler utworzony przez dzieci szkolne, wojaków, straż graniczną, różne towarzystwa, drużyny Sokole, wiernych z Rybna i sąsiednich wsi, orkiestrę i księży. Wśród witających był również starosta lubawski. Panna Wojnowska przywitała ks. biskupa kwiatami i recytowała wiersz, orkiestra grała ,,Kto się w opiekę”, wszyscy ruszyli ku kaplicy przed którą ks. prałat dr Franciszek Liss powitał ks. biskupa Okoniewskiego a ks. biskup podziękował ks. prałatowi za utworzenie miejsca kultu dla Serca Jezusowego. Pierwsze nieszpory odprawił ks. Paweł Panek wikary z Rumiana. Administratorem parafii został ks. dr Franciszek Liss. W tym czasie była odprawiana w kaplicy tylko w niedzielę jedna msza św. przez księdza z Rumiana. Od 1 lipca 1929 roku Rybno otrzymało swojego duszpasterza, kuratusem został ks. Paweł Panek. Państwo Szczawińscy ofiarowali 2 morgi ziemi pod przyszły cmentarz parafialny. Parafia złożyła 10 tysięcy złotych, a gazeta „Pielgrzym" ufundowała księgi parafialne. Już wtedy pisano, że Rybno może szybko stać się miastem. Przy parafii zaczęły działać katolickie stowarzyszenia religijne m.in. Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Żeńskiej i Męskiej oraz Bractwo Żywego Różańca. W 1928 roku powołano radę parafialną z Teofilem Granicą, Walentym Szczawińskim z Rybna i Janem Mederskim z Kopaniarzy. W okresie tworzenia parafii ks. Liss wystąpił do wojewody pomorskiego z prośbą o zorganizowanie zbiórek datków pieniężnych na rzecz stacji Duszpasterskiej w Rybnie na terenie woj. pomorskiego. Takie zezwolenie ks. Liss uzyskał i zbiórki przeprowadzono w okresie od 15 czerwca - 15 sierpnia 1929 roku i w okresie od 20 listopada 1929 r. – 20 stycznia 1930 r. Z dniem 1 kwietnia 1931roku parafia została powiększona o wieś Jeglię. Istniejący kościół połączony był z budynkiem parafialnym. Ks. Panek w roku 1934 powiększył kościół o dwa pomieszczenia plebanii, dach pokrył dachówką i zainstalował dwa ołtarze ofiarowane przez parafian. Prezbiterium podwyższone na kalenicy, od strony prezbiterium sygnaturka i ołtarz główny złożony z elementów manierystycznych. Obecnie ołtarz znajduje się w kaplicy przedpogrzebowej. Po lewej stronie patrząc od ołtarza ambona o formach eklektycznych z początku XX wieku. Po prawej wejście do dobudowanej zakrystii, za wejściem ołtarz Matki Boskiej Nieustającej Pomocy, a na ścianach figurki św. Józefa i św. Antoniego. Otwory okienne półkoliste. Okna szklane w ołowiu bez ozdób. W dolnej części okien nazwiska fundatorów. Ławki po obydwu stronach nawy. W części po plebani konfesjonał i wyjście do plebanii. Na wprost chór z prostą balustradą wsparty na dwóch drewnianych słupach i organy przebudowane w 1941 roku przez Józefa Goebla z Gdańska; instrument: traktura pneumatyczna, wiatrownice pneumatyczno - stożkowe, 10 rejestrów, 2 manuały + pedał, miech wielofałdowy. Przy chórze wyjście dodatkowe z kościoła. Wejście do dzwonnicy po prawej kropielnica a nad nią tablica poświęcona zamordowanemu w Dachau ks. Janowi Ossowskiemu. Z drugiej strony wejście na chór. Dzwonnica w 2/3 wysokości murowana z cegły, górna kondygnacja szalowana na zewnątrz deskami i oblistwowana. Dach wieży blaszany z krzyżem, cebulasty. Ks. Paweł Panek administrował parafią do 1 kwietnia 1936 roku, odszedł do parafii w Cielętach w powiecie brodnickim. Jego miejsce zajął ks. Tadeusz Zapałowski podczas uroczystości 25 - lecia parafii w Koszelewach i odpustu Podwyższenia Krzyża Św. uroczystą sumę celebrował ks. Zapałowski. W październiku 1938 roku ks. kuratus Tadeusz Zapałowski odszedł z Rybna na probostwo w Sulęczynie, a na jego miejsce ks. biskup Okoniewski kuratusem mianował ks. administratora Jana Ossowskiego. 20 listopada 1938 roku Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży w dniu Święta Młodzieży wystawiło przedstawienie religijne „Święta Cecylia". Tytułową rolę grał druhna Anna Kubieńska. W drugi dzień świąt Bożego Narodzenia 1938 roku chór kościelny św. Cecylii wystawił w lokalu Chechłowskiego przedstawienie amatorskie pt. „Koszyk kwiatów”. Główną rolę grał długoletni kierownik chóru p. Bolesław Sikorski. Przedstawienie cieszyło się dużą oglądalnością, po przedstawieniu była zabawa taneczna. Parafia Rybno w roku 1938 wzięła udział w loterii fantowej na rzecz budowy Diecezjalnego Domu Społecznego w Pelplinie i wgrała nagrodę na numer 32 454. Był to dwutygodniowy pobyt nad morzem. Po wybuchu II wojny światowej 9 listopada 1939 roku aresztowano ks. Jana Ossowskiego w Urzędzie Gminy w Rybnie. Wraz z innymi księżmi przebywał w klasztorze w Oborach, następnie w więzieniu w Grudziądzu. Od marca 1940 roku, w obozie w Stutthofie, od kwietnia w Sachsenhausen, od 14 grudnia 1940 roku w Dachau, gdzie został zamordowany 20 sierpnia 1942 roku w wieku 38 lat. Po aresztowaniu ks. Ossowskiego parafię obsługiwał do 9 czerwca 1940 roku proboszcz z Koszelew ksiądz Franciszek Lange. Wtedy ks. Lange również został aresztowany. Z Dachau został zwolniony 6 sierpnia 1942 roku. Na terenie parafii w Rybnie i parafii w Koszelewach od marca 1942 roku przebywał potajemnie ks. Alfons Tęgowski, wtedy to pomagał w pracy duszpasterskiej min. udzielał chrztów. Od 1944 roku kościół w Rybnie ponownie obsługiwał ks. Franciszek Lange. Po zakończeniu wojny msze św. w Rybnie, Koszelewach i Rumianie odprawiał ks. Władysław Aszklar. Zmarł na Podkarpaciu w wieku 100 lat. W okresie wakacyjnym 1945 roku w Rybnie przebywał Alfons Groszkowski. Czekał na otwarcie Seminarium w Pelplinie, gdzie chciał dokończyć studia teologiczne. W tym czasie przygotowywał dzieci do pierwszej Komunii św. Święcenia diakonatu przyjął 23 grudnia 1945 roku z rąk biskupa płockiego Tadeusza Zakrzewskiego, a święceń kapłańskich udzielił mu 24 lutego 1946 roku w Pelplinie prymas Polski kardynał August Hlond. Mszę św. prymicyjną odprawił w Rybnie 3 marca 1946 roku. Po zakończeniu mszy ks. Groszkowski podziękował Bogu za dar kapłaństwa, które zostało odroczone przez wojnę. Ks. Groszkowski dużo pisał, oprócz książek o treści religijnej zajmował się historią lokalną. W roku 1950 napisał pracę magisterską „Ziemia rumiańska na straży wiary i polskości” i „Dzieje miejscowości powiatu działdowskiego”. Od roku 1946 msze w Rybnie odprawiał administrator w Koszelewach ks. Wojnowski Franciszek, od 1949 roku parafią się zajmował ks. Czapiewski Józef administrator Rumiana. W latach 1953 - 58 administratorem parafii w Rybnie został Lucjan Dambek. Od roku 1961 do 1968 administratorem, a od roku 1968 do 1983 proboszczem parafii w Rybnie był ks. Mieczysław Hościłowicz. W ostatnich latach pobytu w parafii ks. Hościłowicza coraz częściej mówiło się o budowie nowego kościoła. To zadanie powierzono nowemu proboszczowi w Rybnie ks. Jerzemu Kiełpikowskiemu. Ks. Kiełpikowski ur.14 czerwca 1938 roku w Świekatowie. Święcenia kapłańskie otrzymał 17 grudnia 1961 roku. W latach 1961 - 1976był wikarym w Świeciu- Przechowo, Chełmży i Toruniu. Proboszcz parafii w Tylicach był w latach 1976 - 83. Budowę kościoła rozpoczęto w roku 1986 i w krótkim czasie, bo już w roku 1988 oddano do użytku. Powstała również w tym samym czasie w bliskiej odległości od kościoła plebania. W trakcie budowy kościoła, kiedy wiele obowiązków spoczywało na b arkach ks. proboszcza Kiełpikowskiego, zyskał on pomoc w osobie ks. wikariusza Leszka Sudoła, który przybył do Rybna w roku 1988. Parafia w roku 1992 powiększyła dotychczasowy cmentarz o / ha. W roku 1993 wikariuszem został ks. Krzysztof Wojnowski. W tym samym roku ksiądz proboszcz Jerzy Kiełpikowski został kanonikiem Honorowym Kapituły Kolegialnej Chełmżyńskiej. W latach następnych ks. Kiełpikowski zaczął chorować. Choroba ks. Kiełpikowskiego spowodowała, że w roku 1998 proboszczem w Rybnie został ks. Mirosław Owczarek. Ks. Jerzy Kiełpikowski został rezydentem. Ks. Mirosław Owczarek ur. 27 lutego 1952 roku. Święcenia kapłańskie otrzymał 15 maja 1978 roku. W roku 1981 został wikariuszem w parafii pw. Andrzeja Boboli w Pienkach Królewskich. Wikariuszem w parafii Św. Rodziny w Gdyni był od 1 marca 1985. Proboszczem parafii pw. Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa w Toruniu - Rubinkowo został w roku 1987. W latach 1991 - 1995 był proboszczem w parafii pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Kiełbasinie. W latach 1995 – 1998 był dyrektorem ekonomicznym w Wyższym Seminarium Duchownym w Toruniu. W roku 1999 ks. Owczarek został kanonikiem Honorowym Kapituły Katedralnej Toruńskiej. Po reorganizacji struktur diecezjalnych przez ówczesnego biskupa toruńskiego Andrzeja Suskiego 2 grudnia 2001 r. powstał dekanat rybnieński. Dziekanem został ks. kanonik Mirosław Owczarek proboszcz parafii pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Rybnie. Nowym wikarym w roku 1998 został ks. Piotr Kamiński. Kolejnym wikarym w Rybnie został w roku 2002 ks. Piotr Nowak. Prace wykończeniowe i upiększające wnętrze kościoła trwały przez długi okres. Jest to nowoczesna budowla i nowoczesne wnętrze. Barwne okna witrażowe przedstawiają postacie błogosławionych i świętych diecezji toruńskiej. W prezbiterium trzy obrazy, w miejscu centralnym obraz Najświętsze Serce Jezusa, po bokach sceny biblijne Cudowne Rozmnożenie Chleba i Uczniowie w Emaus, poniżej tabernakulum ozdobione kłosem oraz litery alfa i omega. W nawie głównej obrazy św. Jana Pawła II i wizja Chrystusa św. Faustyny. Pod stropem po jednej stronie zawieszone płaskorzeźby stacji Drogi Krzyżowej. W nawie bocznej witraże przedstawiające sanktuaria Matki Bożej w diecezji. Na ścianie głównej ołtarz wykonany z metalu z wizerunkiem papieża Jana Pawła II i Matki Bożej Fatimskiej. Podczas uroczystości Maryjnych po podniesieniu wizerunków ukazuje się obraz Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Jest to obraz przeniesiony ze starego kościoła. W roku 2008 kościół został uroczyście konsekrowany przez biskupa Andrzeja Suskiego. Wikarym w Rybnie od 2008 roku był ks. Zdzisław Szauer, a po nim ks. Krzysztof Samul, od roku 2012 ks. Damian Wysocki. 8 sierpnia 2013 roku parafia poniosła stratę z powodu tragicznej śmierci ks. Jerzego Kiełpikowskiego. Ksiądz Kiełpikowski został pochowany na miejscowym cmentarzu. W roku 2014 wikarym został ks. Sławomir Sporczyk. W roku 2018 po śmierci ks. kanonika Marka Klugiewicza proboszcza w Rumianie został on proboszczem w Rumianie. W 2018 roku nowym wikarym został ks. Leszek Kopczyński. Od roku 2019 wikariuszem został ks. Kazimierz Recki W roku 2017 parafia zakupiła zabytkowe organy za 5 tys. euro z kościoła w Nijmegen w Holandii. Organy wyszukał mieszkaniec Rybna p. Dariusz Sulej. Transport instrumentu zorganizował i opłacił ks. proboszcz Mirosław Owczarek. Są to organy 27 - głosowe, zostały zbudowane na początku XX wieku. Prace rozbiórkowe nadzorował organomistrz ks. Józef Cierkowski proboszcz z Gwiździn. Prace nad złożeniem instrumentu składającego się z około 2000 piszczałek trwały kilkanaście miesięcy zanim ks. organomistrz na nich zagrał. 14 lutego 2021 roku zmarł ks. kanonik Mirosław Owczarek, pochowany został 18 lutego 2021 roku na cmentarzu parafialnym w Rybnie. Dekretem biskupa Wiesława Śmigla z 19 lutego 2021 roku proboszczem w parafii pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Rybnie został ks. kanonik. Janusz Kowalski. Ksiądz Kowalski święcenia kapłańskie przyjął 15 czerwca 1996 roku w Toruniu i został skierowany, jako wikariusz do parafii Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa w Toruniu, w latach 2000 - 2002 był wikariuszem w parafii pw. św. Katarzyny w Łasinie, a w latach 2002 – 2010 w parafii pw. św. Jana Chrzciciela i Michała Archanioła w Lubawie. 1 sierpnia 2010 roku ks. Janusz Kowalski został proboszczem w parafii pw. św. Wojciecha w Jabłonowie Zamku. 12 maja 2016 roku ks. Janusz Kowalski został mianowany kanonikiem. W roku 2017 roku naukę w Seminarium Duchownym w Toruniu rozpoczął absolwent Liceum Ogólnokształcącego w Rybnie Michał Kłosowski, a w roku 2019 kolejny absolwent tutejszego liceum Mikołaj Malinowski. Obydwaj są mieszkańcami Rybna. Powołania kapłańskie i zakonne w parafii Rybno; ks. prof. Anastazy Nadolny, święcenia kapłańskie uzyskał w 1960 roku, ks. Zdzisław Licznerski, święcenia kapłańskie w 1984, o. Krzysztof Wiergowski OCD(karmelita bosy), 1990 r. ks. Władysław Wieczorek SAC(palotyn), 1991 r., ks. Bogdan Tułodziecki, 1995 r. ks. Krzysztof Rynkowski, 1998 r. ks. Jacek Pawłowski(saletyni), 2000 r. o. Gustaw Wojciech Brzozowski, (franciszkanin) 2009 r.
